روانکاری موتور بخشی از سیستم فنی خودرو است که از دو جهت در بالابردن راندمان خودرو اهمیت دارد. این سیستم با روان کردن حرکت قطعات متحرک و نزدیک به یکدیگر و جلوگیری از اصطکاک آن‌ها، استهلاک قطعات مختلف را کم می‌کند. همچنین، احتمال بالا رفتن دمای موتور را کم‌تر نیز می‌کند و در تنظیم دمای سیستم‌های فنی خودرو خیلی مؤثر است. با توجه به این‌ موارد، روغن موتور خودرو باید از کیفیت و خلوص لازم برخوردار باشد. از آنجایی‌که روغن موتور با جریان یافتن در بین بخش‌ها و قطعات موتور، ذرات را با خود به مخزن روغن برمی‌گرداند، اگر درست تصفیه نشود تمامی آن آلاینده‌ها و ذرات نفوذی به قطعات مختلف بازمی‌گردند و در عملکرد موتور ایجاد اختلال می‌کنند. در این شرایط اصطکاک قطعات را افزایش می‌دهند و استهلاک آن‌ها را بالا می‌برند. بنابراین روغن پیش از برگشت به مدار، نیاز به پاکسازی دارد. پس در ادامه همراهمان باشید، تا از روند این پاکسازی و وظایف فیلتر روغن بیشتر بدانیم.

فیلتر روغن چیست و چه کاربردی دارد؟

فیلتر روغن خودرو قطعه‌ای است که وظیفه مهم تصفیه روغن را در موتور وسیله نقلیه ما بر عهده دارد. برای درک بهتر اهمیت این قطعه، باید به اهمیت روغن در سیستم موتور اشاره کرد. روغن از سه جهت در موتور خودرو اهمیت دارد که عبارتند از:

• روانکاری؛
• خنک کاری؛
• جمع‌آوری مداوم آلاینده‌ها از سطح اجزای موتور.

موتور خودرو، دمای عملکردی مطلوبی دارند که در دمایی بیشتر یا کمتر از آن فعالیتش مختل می‌شود. در دمایی بالاتر از حد مطلوب هر موتور، قطعات آن‌ ممکن است دچار تغییر فرم یا از محل دقیق‌شان جابه‌جا شوند. علاوه‌بر این فعالیت برای بعضی از این اجزا به‌دلیل انبساط ناشی از گرما سخت می‌شود. خطر ذوب‌شدن و استهلاک کامل نیز در این مواقع وجود دارد. هر یک از این موارد می‌تواند منجر به جوش آوردن موتور و یا حتی سوختن سرسیلندر یا اجزای شود.

به عبارتی روغن وظیفه نهایی خود یعنی (پاک‌سازی اجزا از انواع آلاینده‌ها) را به کمک فیلتر روغن تکمیل می‌کند. روغن ضمن حرکت در بین اجزا و قطعات موتور و خنک کردن و روان‌سازی فعالیت‌شان، آن‌ها را از انواع آلاینده‌ها مانند دوده، ذرات گرد و غبار محیط و آلودگی‌های ذاتی موتور پاک می‌کند و آنها را با خود به مخزن می‌برد. در مسیر برگشت به مدار با عبور از فیلتر روغن، این آلودگی‌ها جذب فیلتر می‌شوند و روغن پاک، روان و خالص به‌سمت موتور جریان می‌یابد. برای حفظ کیفیت روغن، فیلتر آن نیز در سرویس‌های دوره‌ای تعویض می‌شود تا فعالیت خود را به‌خوبی انجام دهد. بنابراین فیلتر روغن موتور وظایف زیر را برعهده دارد:

وظایف فیلتر روغن موتور

• تصفیه روغن و حفظ تمیزی و خلوص آن و همچنین حفظ سلامت قطعات موتور؛
• افزایش طول عمر روغن و کارایی آن در کنار افزایش راندمان موتور؛
• باز نگه داشتن مدار روغن با تمیز کردن آن و پیشگیری از رسوب ذرات در مسیر؛
• حفظ حجم و فشار روغن در شرایط مطلوب موتور؛

تعویض نکردن به‌موقع فیلتر روغن ضمن کاهش فشار روغن در مسیر، آلودگی بیش‌ازحد مجاز آن را نیز به‌همراه دارد.

فیلترهای روغن از نظر طراحی و نحوه نصب بر روی موتور به دو گروه المنتی و فیلترهای پیچی تقسیم می‌شوند.

انواع فیلتر روغن خودرو

1- فیلترهای روغن پیچی

 به همراه فیلتر روغن المنتی واشر آب بندی و در برخی موارد قطعات نگهدارنده المنت هم عرضه می‌شود.

در فیلترهای پیچی المنت اصلی تصفیه روغن به همراه یک بدنه فلزی و سایر قطعات در یک مجموعه مونتاژ شده است و فیلتر بر روی پایه‌ای که درون موتورخودرو تعبیه شده است نصب می‌شود و در زمان انجام سرویس‌های دوره‌ای خودرو فیلتر به صورت کلی تعویض می‌شود.

2- فیلترهای روغن المنتی

در این نوع فیلترها محفظه نگهدارنده فیلتر بر روی موتور خودرو طراحی و نصب میشه و فیلتر داخل اون محفظه قرار می‌گیرد و در زمان انجام سرویس‌های دوره‌ای خودرو فقط المنت تصفیه روغن و واشر آب بندی تعویض می‌شود.